SOLUTION _ślepi, głusi, umarli - wystawa

Angielskie słowo „Solution” oznacza rozwiązanie (odpowiedź na problem) ale także i roztwór, rozłączenie. Działalność artystyczna mierzyć się musi z trudnościami natury psychologicznej i epistemologicznej. Podobnie jak w naukach społecznych tak też i artyści są elementem badanego obiektu – są przedmiotem oddziaływania koncepcji, które sami stwarzają. Wyzwaniem pozostaje kwestia - jak uzasadniać podejmowane działania? W momencie bowiem, w którym jednostka zaczyna opisywać rzeczywistość, jej postrzeganie zostaje owym opisem ograniczone.

Czynienie opisu nie rozwiązuje opisywanych problemów ale nawet drobna zmiana w obrazie świata może zostać utrwalona i wejść w obieg rozważań. Wskazywanie na te drobne zmiany związane jest z przyjęciem jakiegoś rodzaju wartościowania. Jak realizuje się taki wybór? Według Olivera Sacksa'a „postrzeganie jest jak zgadywanka z podpowiedziami. Są to oczekiwania i przekonania co do wyglądu świata oraz prawdopodobieństwo występowania określonych zdarzeń).
„Informacja, która dociera do mózgu może być ta sama ale gdy zmieniło się przypuszczenie mózgu (założenie) mózg może postrzegać i interpretować owo postrzeżenie w inny sposób.” Nasuwa się tu analogia do sposobu identyfikacji wrażeń związanych z poczuciem i świadomością odbioru aktywności podejmowanych w obszarze sztuki. Według badaczy - gdy odbieranie bodźców jest zbyt silne to na poziomie neurobiologicznym wygląda to jak rodzaj halucynacji. Odczucia osoby można postrzegać jako rodzaj kontrolowanej halucynacji - dla której PROGNOZA (niczym założenie przed-wstępne) - mieści się w ramach sensownej informacji, której źródłem pochodzenia byłaby interakcja z zewnętrznym światem. Doświadczenia zmysłowe (widzenie, słuch, dotyk) oraz świadomość bycia żywym organizmem wchodzącym w interakcje ze środowiskiem (kultura, muzea, historia sztuki) w znacznym stopniu determinuje sposoby działań artystycznych a zarazem określa środowisko wobec którego wypowiedzi artystyczne są formułowane.

Nie mamy dostępu do wszechświata jako takiego a jedynie do modelu wszechświata, który istnieje w naszym umyśle. Elementem takiego modelu jest idea, że to co postrzegamy odpowiada konkretnemu regionowi w trójwymiarowej przestrzeni, która zmienia się dynamicznie jako jej przedłużenie czasowe. Reszta to nasze oczekiwania, hipotezy, wspomnienia, intencje... Fizyczny wszechświat nie oferuje dźwięków i kolorów – to są funkcje (qualia), które nasz mózg oblicza aby zinterpretować pewne typy wzorców we wszechświecie.” Wieloznaczność słowa Solution dotyka problemu synchronizacji intencji i oczekiwań. Aby cokolwiek móc zsynchronizować to wpierw trzeba przesłać jakiś sygnał, który może być przez innych uczestników życia społecznego odebrany i zinterpretowany.

W świetle współczesnej wiedzy naukowej pojęcie równoczesności nie ma jednak charakteru absolutnego. Problem synchroniczności ujawnia się chociażby w fenomenie stref czasowych na globie ziemskim, jest też nawiązaniem do historii miejsca w którym działa ICS - niegdyś był tu zlokalizowany Urząd Miar i Wag. Konfrontacja rożnych wersji i rożnych opowieści na temat rzeczywistości pozwala k tworzyć bardziej wnikliwe narzędzia opisu tej rzeczywistości. Z drugiej strony należy patrzeć na te narzędzia opisu jako na tymczasowe propozycje odpowiedzi. (koncept kultury szerokiej, kategoria żywej kultury - Barbara Fotyga)

Według fizyka Daneg'o Dennetta – nawet samo pojęcie ludzkiej „jaźńi” jest opowieścią, którą tworzymy w systemie uwarunkowań czasu i przestrzeni (konstrukcja „ja” jest niemal dosłownie stworzona z czasu i przestrzeni). Dla Donalda Hoffmana przyczynowość w czasoprzestrzeni jest fikcją gdyż zachodzi poza tym układem odniesień... Tak zwany „horyzont fizyki” to granica, która oddziela wiedzę fizyczną (empiryczne eksperymenty, obserwacje, itd.) od spekulatywnej wiedzy teoretycznej której „nigdy” nie sprawdzimy eksperymentalnie, a która jest podstawowa jeśli chodzi o prowadzenia ukierunkowanej działalności artystycznej.

Parafrazując, możemy rzec iż angażujemy się w tą działalność niczym....ślepi, głusi, umarli.

M. Rogulski TNS/ICS/AHE