ABC - kalendarium osiedla

Osiedle Osowa –  powstało w miejscu dwóch wsi i kilku przysiółków. Te wsie to Osowa i Wysoka. Dzisiejsza Osowa to również tereny znajdujące się w obszarze dawnej wsi Barniewice.

KALENDARIUM

1220 r. – istnieje już wieś Barniewice, folwark należący do księcia Świętopełka, a podarowany oliwskiemu opactwu cystersów.

1238 r. - po raz pierwszy wymieniona zostaje nazwa Wysoka w spisie miejscowości należących do klasztoru oliwskiego. Istniała zatem raczej jeszcze przed tą datą.

1245 r. – papież Innocenty IV potwierdza posiadłość klasztoru oliwskiego. Wśród 35 miejscowości była Wisłoka 

1286 r. – według innych źródeł dopiero wówczas Wissoka staje się własnością cystersów w zamian za odstąpienie Krzyżakom wsi w ziemi gniewskiej.

1570 r. – folwark Barniewice obejmuje 50 włók (800 ha) z czego 15 to „puste” - nie osiadłe.

1582 r. – wieś Wyszoka istnieje w spisach lustracyjnych.

1637 r. – pojawia się zniemczona nazwa Widtstock, zapisana później jako Wittstock. Wieś, wraz z połową jeziora, już wtedy zwanego Wysockim, podlegała bezpośrednio opatom oliwskim. Kościołem parafialnym był kościół św. Jakuba w Oliwie.

1682 r. – akta klasztorne określają Wysoką jako dawniejszą wieś chłopską przekształconą w folwark. Łączny areał gruntów wynosił ok. 40 hektarów. Składały się na to: 30 morgów osiadłych, 42 puste. W dokumentach mowa jest także o 1 ogrodniku i 1 karczmarzu.

1763 r. – pierwsza adnotacja o Osowej. Akta klasztorne podały: przydrożna karczma za Wysoką.

1772 r. – przywilej dzierżawy karczmy otrzymał Michał Schulz. Nazwano ją Espenkrug (Osowa Karczma).

1772 r. – opat Rybiński przekazał w Wysokiej dożywotnio chatę Marcie Reyerowej.

1772 r. – okolicę zajmują Prusacy.

1782 r. – dzierżawcą Barniewic jest gdański kupiec Bauer.

1782 r. – następuje upaństwowienie i rozparcelowanie gruntów Wysokiej, które wypuszcza się w dzierżawę.

1783 r. - dzierżawcą Wysokiej zostaje Dawid Lietzau.

1819 r. - wieś Wysoka określana jako dobra szlacheckie liczy: 12 domów, 80 mieszkańców, jednego szynkarza i dwa średniej wielkości jeziora.

Przed 1820 r. w rejonie dzisiejszej ul. Oriona powstaje folwark Nowy Świat.

W całych Barniewicach jest 10 gospodarstw zamieszkałych przez 67 osób.

.

1830 r. – właścicielem Wysokiej zostaje rajca gdański Fryderyk Wilhelm von Frantzius.

1831 r. – kościołem parafialnym dla Wysokiej zostaje świątyni klasztorna pw. Świętej Trójcy, obecna katedra. Kościół św. Jakuba zostaje przekazany luteranom.

1861 r. - wieś Wysoka odziedzicza brat Fryderyka, senator (tzw. członek Zarządu Miejskiego) Karol Eilhard.

1867 r. – spis wykazał, że wieś Wysoka to 14,8 ha gruntów, 10 budynków mieszkalnych i 136 mieszkańców. Gospoda zwana szynkiem znajdowała się przy drodze (ul.Kielnieńska) na wysokości dzisiejszego numeru 30.

1867 r. – również spis podaje, że powierzchnia Osowej wynosiła 8 ha (częściowo poza dzisiejszym obszarem miejskim), domów było 16, mieszkańców 153.

pod koniec XIX w. – wybudowano prawdopodobnie pierwszą szkołę w Osowej.

około 1900 r. – wybudowano 9 domów na Kukawce i jeden nad jeziorem.

w latach 1902 - 1909, nauczycielem w Osowej był pan Frankenstein.

1912 r. – doprowadzono prąd do Osowej.

po I wojnie światowej – Wysoka i Osowa znalazły się na terenie Polski.

1919 r. – istnieje szkoła jednoklasowa w Osowej na terenie dzisiejszej hali sportowej. Kierownikiem i jedynym nauczycielem jest Maksymilian Kiczka.

1921 r. – powstaje linia kolejowa Gdynia – Kokoszki z przystankiem Wysoka.

Około 1922 r. – do Wysokiej przybywa Zakon Szkół Pobożnych, czyli Ojców Pijarów.

Zajmują on do wojny dom przy ul. Kielnienskiej 24.

1925 r. – w dwuklasowej szkole w Osowej, obejmującej pięć oddziałów, uczy się 81 dzieci.

1926 r. – Wysoka zostaje przyłączona do parafii chwaszczyńskiej. Owczarnia, Klukowo i Barniewice należą do parafii w Matarni.

1930 r. – zostaje oddana do użytku magistrala węglowa z Gdyni do Kościerzyny i dalej. Jej przebieg pokrywał się mniej więcej z obecną ulicą Wodnika, a przystanek Wysoka znajdował się w okolicach ul. Komety.

tuż przed II wojną światową - działała w Osowej amatorska drużyna piłki nożnej "KASZUBY OSOWA".

1939 r. - po ustaniu w okolicy Osowej działań wojennych, na jesieni wznowiono naukę w osowskiej szkole oczywiście po niemiecku. Nauczycielka Wiktoria Czerwonkówna, która należała do Związku Zachodniego, została aresztowana w pierwszym dniu wojny i potem zamordowana w Piaśnicy.

1940 r. – nauczycielem szkoły w Osowej jest Schulz. Do pomocy ma nauczycielkę Margeritę Barzda.

Pod koniec wojny, gdy toczyły się w Osowej ciężkie walki, budynek szkoły uległ całkowitemu zburzeniu  i spaleniu.  

1947 r. – powstaje Społeczny Komitet Budowy Szkoły w Osowej. Rozpoczyna się budowa przy ul. Juraty.

5 marca 1948r. – pierwszy dzwonek w siedmioklasowej szkole podstawowej. Kierownikiem szkoły jest Władysław Raatz.

1953 r. – w Osowej powstaje klub sportowy LZS (Ludowe Zespoły Sportowe) Olympia Osowa, związany z budującą się halą. Przez kolejne lata w klubie istniały sekcje: łucznicza, piłki nożnej, boksu, podnoszenia ciężarów, tenisa stołowego, piłki siatkowej, wioślarstwa, lekkoatletyki.

.

w latach 1953-56 -  w miejscu przedwojennej szkoły osowskiej wybudowano halę sportową. Inicjatorem i głównym budowniczym hali był inż. Franciszek Pokrywko, urodzony w Osowej.

1973 r. – Osowa, Wysoka i część Barniewic zostają włączone do miasta Gdańska.

1974 r. – na emeryturę odchodzi dyrektor szkoły Władysław Raatz, a jego miejsce zajmuje Barbara Posańska. Szkoła po włączeniu do Gdańska otrzymuje numer 81.

wrzesień 1976 – nowym dyrektorem szkoły w Osowej zostaje Krystyna Andersohn.

1979 r. - powstaje Lokatorsko-Własnościowa Spółdzielnia Mieszkaniowa "Osowa", która obejmuje obszar 24 ha (tzw. jednostkę „A”).

14 września 1980 r. - pierwsza Msza św. w Osowej przy ul. Pegaza,  odprawiona przez ks. Henryka Bietzke rozpoczyna istnienie parafii pw. Chrystusa Zbawiciela.

14 września 1983 r. – uroczyste wmurowanie kamienia węgielnego przez ks. bp Mariana Przykuckiego  rozpoczyna budowę kościoła parafialnego.

1984 r. – powstaje kolejna duża spółdzielnia mieszkaniowa, tzw. wojskowa - LWSM im. Obrońców Wybrzeża i zajmuje tereny między ulicami: Kielnieńska, Wodnika (częściowo poza) Jednorożca i Herkulesa.

15 marca 1986 r. – następuje uroczyste otwarcie nowej szkoły przy ul. Siedleckiego 14.

lipiec 1988 r. – rozpoczyna się kolejna inicjatywa budowlana „Osiedle Cuma”.

1988 r. – na terenie szkoły zostaje otwarte dwuoddziałowe Przedszkole nr 87, zaś cała placówka otrzymuje nazwę Zespół Kształcenia i Wychowania nr 12.

1 września 1990 r. - Urszula Szarmach nowym dyrektorem ZKiW nr 12 w Osowej.

1992 r. – reaktywuje się klub Olimpia Osowa tworząc zespół piłki nożnej.

czerwiec 1992 r. - abp Metropolita Gdański Tadeusz Gocłowski dokonuje uroczystej konsekracji świątyni, ołtarza i dzwonów parafii Chrystusa Zbawiciela.

luty 1993 r. – powstaje lokalna gazeta Osowej i Chwaszczyna „U NAS”.

1995 r. – zostaje przekazany do użytku wiadukt nad obwodnicą.

grudzień 1995 r. – zostaje oddana do użytku pierwsza stacja benzynowa w Osowej przy obwodnicy.

maj 1998 r. – zostaje oddany do użytku nowy budynek Przychodni Rejonowej w Osowej.

sierpień 1998 r. – po 6 latach przerwy powraca do Osowej siedziba IX Komisariatu Policji.

listopad 1998 r. – zostaje otwarte centrum handlowe King Cross – Geant, w przyszłości wykupione przez REAL.

maj 1999 r. – zostaje otwarty pierwszy obiekt Pomorskiego Centrum Hurtowego „Renk”.

październik 1999 r. – zostaje oddane do użytku nowe przedszkole.

maj 2000 r. – powstaje nowa parafia – pw. św. Polikarpa Biskupa Męczennika. Na proboszcza zostaje wyznaczony ks. Wiesław Szlachetka.

listopad 2001 r. - abp Tadeusz Gocłowski dokonuje poświęcenia kaplicy parafii św. Polikarpa przy ul. Wodnika.

styczeń 2002 r. – Sąd Okręgowy zarejestruje Stowarzyszenie  „Klub Sportowy Olimpia Osowa” z siedzibą w Gdańsku. Od czasu odłączenia od LZS klub nie posiadał osobowości prawnej.

2002 r. – powstaje kolejny duży obiekt handlowy - Castorama.

wrzesień 2003 r. – rozpoczyna działalność Selgros Cash & Carry.

październik 2003 r. – zostaje oddana do użytku druga poczta, przy ul. Kielnieńskiej.

1 września 2004 r. - otwarcie nowego budynku gimnazjum przy ul. Wodnika 57, połączone z rozwiązaniem Zespółu Kształcenia Podstawowego i Gimnazjalnego nr 7. Dyrektorem Gimnazjum nr 33 zostaje mgr Marzena Majerowska.

1 września 2005 r. - zostaje oddany do użytku kompleks sportowy przy gimnazjum: boiska, duża sala gimnastyczna.

wrzesień 2008 r. - wbito pierwszą łopatę pod budowę nowego kościoła parafialnego pw. Św. Polikarpa Biskupa Męczennika przy placu św. Jana Apostoła.

luty 2009 - osowianie zyskują bezpośrednie połączenie autobusowe z Gdańskiem. Jest to linia B, która zostaje wydłużona i obok lotniska w Rębiechowie jedzie do Osowej. W czerwcu zmianie ulega oznaczenie linii – B zostało zastąpione przez 210.

1 września 2009 r. - rozpoczyna działalność pierwsze w Osowej liceum ogólnokształcące - XXIV Liceum Ogólnokształcące w Gdańsku. Powstaje Zespół Szkół Ogólnokształcących Nr 2 w Gdańsku, w skład którego wchodzą: Gimnazjum nr 33 i XXIV Liceum Ogólnokształcące. Dyrektorem zespołu jest mgr Marzena Majerowska.

październik 2009 - w Osowej powstaje market meblowy Black Red White.

październik 2010 - oficjalne otwarcie parku przy ul. Chirona.

2010 r. - w Osowej powstaje pierwsza prywatna szkoła – Niepubliczna Szkoła Podstawowa Happy Kids Osowa.

2011 r. – otwarcie boiska Orlik w Osowej. 

maj 2012 - pierwsza matura w osowskim liceum.

grudzień 2012 - park przy u. Chirona zdobywa I nagrodę w konkursie na Najlepszą Przestrzeń Publiczną Województwa Pomorskiego.

maj 2013 - powołanie Społecznego Komitetu na Rzecz Rewitalizacji Boiska przy Szkole Podstawowej nr 81.